---

Biography กับลำดับที่ของพี่น้อง (ตอนที่ 25)

​ก่อนที่จะแบ่งปันเรื่องความเท่าทันโลกของลูกทั้ง 3 คน พี่อยากให้ภาพการเรียนรู้แห่งศตวรรษที่ 21 รวมถึงบทคัดย่อที่น่าสนใจจากหนังสือทักษะแห่งอนาคตใหม่: การศึกษาเพื่อศตวรรษที่ 21
 
ดร. เฮาเวิร์ด การ์ดเนอร์ (Howard Gardner, Ph.D.) ศาสตราจารย์ด้านการรู้คิดและการศึกษาแห่งมหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ด สรุปไว้น่าฟังว่าโลกในศตวรรษที่ 21 เป็นโลกที่หลอมรวมในแง่เศรษฐกิจ วัฒนธรรม และสังคม รวมถึงการผลัดเปลี่ยนผสมผสานและการปะทะกันเป็นครั้งคราวของผู้ที่มีพื้นเพและมีความปรารถนาต่างกัน
 
พลังอำนาจของวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีเพิ่มมากขึ้น ทำให้เกิดการเชื่อมโยงกันอย่างเหลือเชื่อ ข้อมูลไม่ค่อยมีคุณภาพนักแต่มีจำนวนมหาศาลเพียงแค่ปลายนิ้วสัมผัส
 
ในมุมมองของท่าน เราต่างใกล้ชิดและกลมกลืน มีความจำเป็นที่เราต้องสื่อสารกับผู้อื่น รู้จักใช้ชีวิตร่วมกันและบรรลุเป้าหมายร่วมกันเท่าที่ทำได้
 
ดร. การ์ดเนอร์กล่าวถึงจิต 5 ลักษณะที่สังคมควรปลูกฝังให้หนุ่มสาวของอนาคตที่ควรทำเมื่อ 50 ปีหรือ 500 ปีที่แล้ว ตอนนี้กำลังกลายเป็นเรื่องจำเป็นเร่งด่วนที่ต้องทำท่านเริ่มจากจิตที่เกี่ยวข้องกับการรู้คิด 3 ลักษณะ ได้แก่
 
1. จิตเขี่ยวชาญ (Disciplined Mind)
2. จิตรู้สังเคราะห์ (Synthesizing Mind)
3. จิตสร้างสรรค์ (Creating Mind)
 
ส่วนอีก 2 ลักษณะเกี่ยวข้องกับความเป็นมนุษย์ ดร. การ์ดเนอร์ขยายความต่อว่า จิต 2 ลักษณะนี้อาจเป็นตัวกำหนดความอยู่รอดของมนุษย์ในฐานะเผ่าพันธุ์ก็เป็นได้ นั่นคือ
 
4. จิตรู้เคารพ (Respectful Mind)
5. จิตรู้จริยธรรม (Ethical Mind)
 
ดร. การ์ดเนอร์อธิบายลักษณะสำคัญและความบกพร่องของจิตแต่ละลักษณะไว้อย่างน่าสนใจ พี่คัดลอกเนื้อหาบางส่วนที่คิดว่าเป็นประโยชน์กับเพื่อนๆ ทุกคนดังนี้ค่ะ

จิตเชี่ยวชาญ
 
นับจากนี้หลายทศวรรษเราจำเป็นต้องให้การศึกษาอย่างต่อเนื่องกับตนเองและผู้อื่น เราต้องฝึกฝนอย่างต่อเนื่องและมีวินัยเพื่อพัฒนาความเชี่ยวชาญให้เป็นเลิศเสมอ หากประมาณคร่าวๆ คนคนหนึ่งจะใช้เวลา 10 ปีเพื่อเรียนรู้สาขาวิชาใดๆ ก่อนจะเป็นผู้เชี่ยวชาญ
 
ความบกพร่องของจิตเชี่ยวชาญอย่างแรกคือ ผู้เชี่ยวชาญมากเกินไปมักใช้ความเชื่อและแนวปฏิบัติชุดเดียวกันสำหรับปัญหาไม่ว่าเรื่องวิชาชีพหรือเรื่องส่วนตัว
 
ความบกพร่องอย่างที่สองคือผู้เชี่ยวชาญไม่ใฝ่เรียนรู้อีกจนกลายเป็นผู้มีความรู้เพียงส่วนเดียว ไม่ได้ครอบครองเนื้อหา ทักษะและความเข้าใจในสาขาวิชานั้นอย่างแท้จริง

เมื่อพี่หันกลับมาย้อนมองความเชี่ยวชาญของลูกทั้ง 3 คน สิ่งที่โดดเด่นที่สุดในฐานะนักเรียนวอลดอร์ฟคือทักษะการเรียนรู้ตลอดชีวิต วิธีสอนของโรงเรียนช่วยให้ลูกมองอะไรแบบเป็นวิทยาศาสตร์ พี่ชอบแอบฟังลูกตั้งคำถามกับสิ่งที่เกิดขึ้นทั้งในอดีต ปัจจุบันและอนาคต เห็นพวกเขาถกเถียงกันแบบจริงจังตั้งแต่เรื่องเล็กจนถึงเรื่องใหญ่เช่น "ทำไมต้องมีสงคราม"

​โต๊ะกินข้าวในบ้านเป็นสนามเพาะบ่มความรู้ที่ลูกได้รับ หนึ่งในคำถามที่โดนใจแม่ที่สุดคือ มีใครอธิบายได้บ้างว่า "รักนวลสงวนตัว" แปลว่าอะไร
 
หลังลูก 3 คนคุยกันยาวกว่าครึ่งชั่วโมงก็ได้ข้อสรุปเองว่า "นวลคือผิวเนื้อของเด็กที่ต้องปกปิดไว้ นวลหายไปตามวัย ยิ่งโตนวลยิ่งเหลือน้อย ถ้าเราใส่เสื้อผ้าโป๊ะเกินไป นวลจะหายหมด ผู้ใหญ่เลยบอกให้พวกเรารักนวลสงวนตัวไง เย้!" ช่างเป็นกระบวนการตั้งคำถามและหาคำตอบที่แม่ลุ้นมาก
 
ยิ่งลูกเป็นวัยรุ่น พี่ต้องหาข้อมูลและทำการบ้านก่อนนำเสนอความคิดใหม่หรือชวนลูกคิดถึงปัญหาที่เกิดในบ้านหรือปัญหาของสังคม ลูกหลังอายุ 14 ไม่ยอมเชื่ออะไรง่ายๆ สิ่งที่เห็นคือลูกไม่ด่วนสรุปและทุกคนต้องกลับไปหาข้อมูลเพิ่มเพื่อมาคุยกันอีกครั้งถ้าความเห็นต่างกันแบบสุดขั้ว

แต่เมื่อสรุปร่วมกันแล้ว ทุกคนพร้อมสนับสนุนความคิดที่ดีที่สุดโดยแยกย้ายกันทำงานตามความถนัด ถ้างานใดไม่ถนัดก็จะพยายามหาตัวช่วย ไม่มีใครเกี่ยงงอนหรือกลับมางอแงว่าไม่ทำ มีแต่ทำแล้วไม่ได้ผลก็กลับมาคุยกันเพื่อเปลี่ยนวิธีทำใหม่

การเรียนรู้ตลอดชีวิตทำให้ลูกทุกคนสนุกกับแผนการเรียนรู้ทั้งในและนอกห้องเรียน ช่วงนี้แผนในบ้านเปลี่ยนบ่อยแบบวันต่อวันเพราะปรางมีกิจกรรมของคณะที่อยากเข้าไปเรียนรู้เยอะมาก ปัญญ์อยู่ชมรมดนตรีที่นัดซ้อมกันบ่อยขึ้น โอมติดงานโปรเจคหุ่นละครเล็กที่ต้องไปเรียนกับครูทุกอาทิตย์
 
แม้ตารางของบ้านจะดูวุ่นวาย ลูกทุกคนก็มีเรื่องใหม่มาเล่าสู่กันฟังบนโต๊ะอาหารมากขึ้นเรื่อยๆ พร้อมคำถามที่ยากขึ้นทุกวัน
 
ไม่น่าเชื่อว่าการศึกษาวอลดอร์ฟที่เกิดขึ้นในช่วงต้นศตวรรษที่ 19 ได้เตรียมเมล็ดพันธุ์แห่งอนาคตไว้อย่างสอดคล้องลงตัว ติดตามทักษะและความเชี่ยวชาญของจิตอีก 4 ลักษณะในตอนต่อไปค่ะ
 
รัก
พี่ณี
 
6/10/60

​บริษัท เดอะ ทรี เวิลด์ส ครีเอเตอร์ จำกัด
LINE ID : the3worldscreator
Facebook : www.facebook.com/the3worldscreator
Tel. 093-2459985, 02-5309150
Fax. 02-530915

---